Tháng 7 âm lịch còn được biết đến với cái tên dân gian quen thuộc “tháng cô hồn” từ lâu đã gắn liền với nhiều nghi thức tâm linh, cùng truyền thống tưởng nhớ biết ơn với thế hệ đã khuất. Trong văn hóa dân gian, thời điểm này là giai đoạn “nhạy cảm”, khi điểm phân chia giữa hai giới trần gian và cõi âm trở nên yếu nhất. Ở một khía cạnh khác, đây cũng là lúc để chúng ta sống chậm lại, để trở về, để biết ơn và để gìn giữ đạo lý uống nước nhớ nguồn.
Tháng cô hồn là gì? Thời gian, nguồn gốc, ý nghĩa
Trong văn hóa dân gian Việt Nam và một số quốc gia châu Á như Trung Quốc, tháng 7 âm lịch được gọi là “tháng cô hồn” – là khoảng thời gian hai cõi âm dương giao nhau. Theo quan niệm tâm linh, vào thời điểm này trong năm, cửa Địa Ngục sẽ mở ra, cho phép các linh hồn quay về dương thế để nhận công đức, tiền tài mà người trần ban phát, với hy vọng sớm ngày được siêu thoát hoặc đầu thai.
Nguồn gốc của quan niệm tháng cô hồn được bắt nguồn từ một tín ngưỡng Phật giáo (Lễ Vu Lan) kết hợp với Đạo giáo (Tết Trung Nguyên). Không chỉ mang ý nghĩa bố thí và tưởng niệm người đã khuất mà quan niệm này còn mang thêm một ý nghĩa sâu xa là dịp để con người hướng tới cuộc sống thiện lành, hướng về cội nguồn và để thể hiện lòng biết ơn với người đã khuất.
Những sự kiện lớn trong tháng cô hồn
Bạn có biết, tháng 7 âm lịch không chỉ là thời điểm tâm linh đặc biệt, mà trong tháng này còn được biết đến và gắn liền với một số dịp lễ lớn, mỗi nghi lễ lại mang một tầng ý nghĩa riêng biệt nhưng cuối cùng tất cả đều hướng con người chúng ta về hai điều lớn đó là sự tri ân và cứu độ linh hồn. Bạn có biết những lễ đó là lễ gì không, cùng PJS tìm hiểu nhé!
Lễ Vu Lan báo hiếu
Là một nghi thức được tổ chức vào rằm tháng 7 âm lịch, Vu Lan là dịp để con cháu tưởng nhớ công sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ – đặc biệt là những bậc sinh thành đã khuất.
Theo những ghi chép trong kinh điển Phật giáo, nguồn gốc đại lễ Vu Lan bắt nguồn từ câu chuyện Mục Kiền Liên cứu mẹ, câu chuyện mang ý nghĩa ca tụng việc con cái báo hiếu và giúp giải thoát linh hồn cho người thân đang chịu khổ nơi cõi âm.
Tết Trung Nguyên – Ngày cúng cô hồn
Tết Trung Nguyên thường trùng với rằm tháng 7, đây là dịp người dân lập bàn cúng cô hồn mục đích phát tâm gửi đến những vong linh không người thân thờ cúng, vất vưởng giữa trần thế. Lễ vật cúng cô hồn thường gồm cháo loãng, bánh kẹo, gạo muối, nhang đèn… chủ yếu là đồ chay như một cách xoa dịu hồi hướng và tiễn đưa họ trở về nơi an lành.
Những điều kiêng kỵ trong tháng cô hồn
Dù đây là một tín ngưỡng mang nhiều ý nghĩa và tính nhân văn sâu sắc, nhưng nghi lễ tâm linh nào cũng vậy, tháng cô hồn vẫn được biết đến là một tháng âm lịch gắn liền với nhiều điều kiêng kỵ lưu truyền trong dân gian.
Mục đích những điều kiêng kỵ này đặt ra không phải để gieo rắc sợ hãi, mà thay đó là lời nhắc nhở về sự cẩn trọng, sống thiện lành trong một thời điểm được xem là thời điểm rất nhạy cảm về mặt tâm linh.
Không nên hoặc hạn chế đi chơi vào ban đêm
Thời điểm từ hoàng hôn đến khuya là thời điểm “Âm Thịnh Dương Suy” đặt biệt là trong tháng cô hồn, đây được cho là lúc các vong linh dễ vãng lai. Việc đi chơi khuya có thể vô tình khiến bạn “chạm” vào năng lượng âm. Điều này dễ khiến tâm lý bất ổn, mất ngủ hoặc gặp vận xui.
Không nhặt tiền rơi, đồ vật như gương, lược,…
Người ta quan niệm thả tiền để xả xui, đặt biệt, tiền rơi trong tháng cô hồn còn có thể là lễ vật cúng vong linh. Nếu bạn nhặt và mang về nhà, có thể bạn sẽ mang theo cả vận xui của người thả tiền hoặc mang cả “người nhận” về nhà mình – Điều này không chỉ kém may mắn mà nó còn ảnh hưởng nhiều đến trường năng lượng cá nhân.
Không đốt vàng mã bừa bãi, tùy tiện
Cúng cô hồn là việc thiện, nhưng đốt vàng mã bừa bãi không đúng cách lại có thể tạo ra năng lượng tiêu cực, gây lãng phí và thậm chí là hỏa hoạn. Nếu cúng, nên chọn nơi sạch sẽ, nghi thức trang trọng và vừa đủ lễ.
Không ăn vụng đồ cúng cô hồn
Lễ cúng cô hồn là dành cho các linh hồn vất vưởng. Ăn trước, ăn vụng bị xem là hành vi thiếu tôn trọng và có thể gây ảnh hưởng đến tinh thần hoặc sức khỏe theo niềm tin dân gian.
Không nên chi tiêu khoản tiền lớn
Tháng 7 âm lịch không phải thời điểm lý tưởng để làm ăn ký kết hợp đồng lớn, hay mua nhà, mua xe hay đầu tư rủi ro. Dù điều này hoàn toàn không phải việc cấm kỵ, nhưng nhiều người chủ doanh nghiệp vẫn chọn trì hoãn những quyết định tài chính quan trọng để đưa sang tháng sau để tránh “vận âm” cản trở may mắn.
Một số hoạt động diễn ra trong tháng cô hồn
Ngoài các nghi lễ lớn phổ biến như cúng cô hồn, lễ Vu Lan tại chùa, người dân theo quan niệm còn thực hiện thêm nhiều nghi thức nhỏ khác nhưng cũng mang giá trị tinh thần rất lớn như:
- Phóng sinh chim, cá để hồi hướng công đức cho các linh hồn.
- Lập bàn cúng ngoài sân vào chiều tối, hướng lễ ra ngoài đường.
- Cúng thí thực bằng cháo loãng – món ăn không dành cho người trần, mang ý nghĩa chia sẻ thức ăn với các vong linh không nơi nương tựa.
- Đọc kinh siêu độ, cầu bình an cho gia đạo.
Việc thực hành các nghi lễ và hoạt động này trong tháng cô hồn không chỉ nằm ở hình thức, mà thông quá đó còn là cách thể hiện tâm ý thành kính, ý chí hướng thiện và sự biết ơn đến những người đã khuất.
Lời kết
Qua bài chia sẻ này, PJS hy vọng rằng tháng cô hồn trong mắt mọi người không nên chỉ bị nhìn nhận như một tháng “đen đủi” hay đầy sợ hãi mà đây là giai đoạn, cơ hội để sống chậm lại, hướng nội, hiếu kính cha mẹ cũng như dành sự tưởng niệm cho những linh hồn chưa trọn duyên.
Chỉ cần bạn biết giữ tâm thiện, cư xử cẩn trọng và sống chân thành, thì tháng 7 âm lịch lại trở thành khoảng thời gian giúp mỗi người kết nối sâu sắc với cội nguồn và chính mình để cùng làm những điều tốt đẹp.
